عکاسی در زمستان و برف

زمستان فصل زیبایی از سال است که فرصت ¬های زیادی را در اختیار عکسان حرفه ای و آماتور قرار می دهد تا استعدادهایشان را شکوفا ساخته و تصاویر شگفت انگیزی ثبت کنند. بنابراین صرف نظر از اینکه دوربینتان از چه نوعی است، یک «ببین و بگیر» معمولی (point-and-shoot) یا یک DSLR پیشرفته، مطلب امروز لنزک می تواند برایتان آموزنده باشد.

وسایل مورد نیاز:

۱- متناسب با موقعیت لباس بپوشید
منظور من از تناسب، آن تناسب هایی مثل زمانیکه دبیرستانی بودید و مادرتان بخاطرش دنبالتان می کرد نیست، مثلا وقتی لباس کوتاهی برای مدرسه پوشیده بودید یا وقتی تیشرتی که برای مهمانی خانه مادربزرگ به تن داشتید نوشته نامناسبی داشت. بلکه منظورم از تناسب، تناسب لباس هایتان با شرایط آب و هوایی است. مسلما لباسی که در دمای ۳۲ درجه می پوشید، با لباسی که در دمای -۲۰ درجه می پوشید یکی نیست. در ادامه چند نکته در خصوص انتخاب لباس مناسب عکاسی را با هم مرور خواهیم کرد:

بوت های گرم بپوشید. چند وقت پیش که برای گردش و عکاسی به Great White رفته بودم، یک جفت بوت کهنه به پا داشتم که بخش جلویی انگشتانش ترک خورده بود. هر قدمی که برمی داشتم برف وارد بوت هایم می شد، طوریکه وقتی به خانه رسیدم جوراب خیسم که پای بی حسم را دربرداشت چلاندم.

بیش از حد لباس نپوشید. این توصیه ممکن است برای برخی احمقانه بنظر بیاید، اما هر کسی که زمان زیادی را در هوای سرد سپری کرده باشد همین توصیه را به شما خواهد کرد. زیرا حس کردن کمی سرما درمواقعی که یکجا مستقرید بهتر از این است که درحین پیاده روی از گرما عرق کنید و این فرصت را بوجود آوردید که عرقتان در دمای سرد، سرد شده و منجر به کاهش زودرس و خطرناک دمای بدنتان گردد.

حتما دستکش به همراه داشته باشید. وجود دستکش ها به ویژه زمانی اهمیت می یابد که قصد دارید مدتی طولانی را بیرون از خانه صرف عکاسی کنید یا برای این منظور از شهر دور شوید. من به شخصه از ضخیمی و زمختی دستکشها بیزارم، بنابراین ترجیح میدهم تا حد امکان بدون دستکش بیرون بروم. اما به جای اینکه بی خیال دستکش ها شوید، میتوانید دو جفت دستکش با خود همراه داشته باشید. یک جفت از نوع نازک که موقع عکس گرفتن بپوشید (احتمالا با کفی پلاستیکی که کنترل بیشتری روی دوربین داشته باشید) و یک جفت از نوع تک انگشتی که در صورت سرد بودن هوا در فواصل بین عکاسی روی دستکش های نازکتان بپوشید. یا اینکه میتوانید صرفا از یک جفت دستکش مخصوص تیراندازی استفاده کنید که این امکان را به شما می دهد که یکی از انگشت ها را بیرون آورده و روی ماشه قرار دهید (در اینجا روی دکمه شاتر).

عینک آفتابی. عینک آفتابی نیز می تواند وسیله خوبی برای عکاسی در زمستان باشد. صرفا برای حفظ چشمانتان درمقابل بازتاب نور آفتاب از سطح برف.

۲- دوربینتان را سرد نگه دارید
آیا منظور این است که دوربینمان را مشابه بطری نوشیدنی در فریزر قرار دهیم؟ نه مسلما. تاکنون دقت کرده اید که چطور بعد از اینکه از یک جای سرد به یک جای گرم می روید فورا روی عینکتان بخار می گیرد؟ همین اتفاق می تواند به سادگی برای دوربینتان بیافتد، در صورت بخارگرفتگی آینه، بخار در درون لنز به قطرات آب تبدیل شده و حتی ممکن است به اتصالی مولفه های الکترونیکی دوربینتان بینجامد (البته به شرط اینکه در قرن ۲۱ باشید و از دوربین دیجیتال استفاده کنید). بنابراین به نیت گرم نگه داشتن دوربینتان یا به نیت خالی نشدن زودتر از موعد باتریش (در نکته بعدی به این مورد می پردازیم) آنرا زیر کاپشن خود جای ندهید. زیرا حرارت بدن و رطوبت ناشی از تعرق بدن می تواند برای دوربین مضر باشد.

۳- باتری هایتان را گرم نگه دارید
باتری ها در دمای سرد، زودتر از حالت معمول خالی میشوند، بنابراین کار عاقلانه این است که چند باتری اضافه با خود به همراه داشته باشید و تا پیش از آنکه به آنها نیاز پیدا کنید، آنها را در جیب یا جایی که هر چه بیشتر در معرض دمای بدنتان است قرار دهید. باتری های لیتیوم یون (lithium ion batteries) نسبت به انواع دیگر باتری ها با سرعت کمتری در محیط سرد خالی می شوند، با این حال انجام این توصیه همچنان خالی از لطف نیست.

۴- ابزارهایتان را دردسترس قرار دهید
هیچ کس دوست ندارد وقتی نیاز به وسیله ای دارد، مجبور شود تجهیزاتش را دانه دانه روی برف بگذارد. شما هم مسلما دوست ندارید کیفتان را روی برف گذاشته و هر گونه ریسک ناشی از خیس شدنش را بپذیرید. بنابراین صرف نظر از اینکه از چه وسیله ی برای حمل ابزارهایتان استفاده می کنید، جیب هایتان، کوله پشتی یا کیف مخصوص حمل دوربین، مطمئن شوید که با کمی تلاش می توانید به ابزارهای موردنظرتان دسترسی پیدا کنید.

من ابزارهای موردنیازم را در یک کیف دوربین ضدآب که خودم درست کرده ام قرار می دهم. این کیف را هر روز و تحت هر شرایطی با خودم دارم و بدین وسیله به خوبی از وسایلم محافظت می کنم.

تکنیک ها:

۵- عکس هایتان را با فرمت RAW بگیرید
برخی از دوربین های قدیمی یا حتی برخی از مدل های رده پایین دوربین های جدید، فاقد قابلیت عکاسی با فرمت RAW هستند. با این حال، تا حد امکان تصاویرتان را با فرمت RAW ثبت کنید. زیرا بدین صورت انعطاف زیادی برای ویرایش عکس و اصلاح اشکالات احتمالی ای خواهید داشت که در صورت استفاده از فرمت JPEG به سختی ممکن خواهند بود (البته اگر اصلا اصلاحشان ممکن باشد). اگر نگران اندازه فایل بزرگ تر تصاویر RAW هستید، ترس را کنار بگذارید و برای ممانعت از بروز هرگونه مشکلی و تطبیق یافتن با اندازه بزرگ تر این فرمت، اطمینان یابید که به غیر از کارت حافظه ی اصلی، کارت های حافظه اضافی یا پرظرفیتی را به همراه دارید.

۶- هرگز تصاویر را در محل عکاسی حذف نکنید!
ممکن است بعد از دیدن عکس ها از روی LCD یا درمواقعی که ترس اتمام فضای کارت حافظه را دارید، وسوسه شوید که تصویر یا تصاویری را حذف کنید. با این حال تا وقتی که مجال بررسیشان را روی یک صفحه نمایش بزرگتر در خانه بیابید آن ها را حذف نکنید. برای شخص من بسیار پیش آمده عکسی که در محل عکاسی بنظرم مزخرف می رسیده، به محض اینکه فرصت بررسی کاملش دست داده، در نظرم به یک عکس شگفت انگیز تبدیل شده است. برای تعیین نور دریافتی دوربینتان نیز به این تصاویر اکتفا نکرده و از هیستوگرام استفاده کنید (در ادامه به این مبحث پرداخته می شود) یا ساده تر از همه، کارت های حافظه اضافی با خود همراه داشته باشید.

۷- حواستان به ردپاهایتان باشد
همانطور که روی برف راه می روید، حواستان به شات هایی که قصد دارید کمی بعدتر بگیرید باشد. مواظب باشید روی محوطه هایی راه نروید که می خواهید در عکس های پیش رویتان وجود داشته باشند، مگراینکه خود ردپاها سوژه مدنظرتان برای عکاسی باشند.

۸- از مد دستی دوربینتان استفاده کنید
برف درخشان است و ممکن است نورسنج داخلی دوربینتان به اشتباه این درخشندگی را به وجود نور بیش از حد تعبیر کند. بنابراین اگر از مد خودکار (AUTO) یا حتی مد تقدم دیافراگم یا شاتر (APERTURE/SHUTTER PRIORITY) استفاده کنید، بدون شک عکس های نهایی تاریک خواهند شد، زیرا تمام نور منعکس شده از برف توسط دوربین خوانده شده و درنتیجه نوردهی طبق نور دریافتی تنظیم می شود. بهترین روش حل این مشکل عکاسی در مد دستی (MANUAL) و تنظیم دوربین مطابق با نور موجود است.

با این حال اگر مجبور به استفاده از مدهای AUTO یا APERTURE/SHUTTER PRIORITY هستید، می توانید به یکی از روش های زیر در حل مشکل عدم توازن خوانش های نورسنج به شما کمک خواهد کرد:

تنظیم گزینه ی جبران نوردهی (EV compensation) دوربینتان

گرفتن دوربین به سمت یک سوژه ی تاریک و نیمه فشردن شاتر جهت اجرای خوانش، سپس حرکت دوربین همانطور که شاتر را نیمه فشرده اید به سمت سوژه ی اصلی برای کادر بندی مجدد و ثبت عکس.

۹- اگر یک نورسنج دستی دارید، از آن استفاده کنید!
به نکته ی شماره ۸ رجوع کنید. تنها نکته این است که از مد عکاسی دستی استفاده کرده و شخصا نور محیط را بسنجید.

۱۰- عکس هایتان را کمی بیش از حد نوردهی کنید – Overexpose
در نگاه اول این مورد ممکن است متناقض با موارد ۸ و ۹ به نظر برسد، اما مساله اینجاست که برف فریبنده است. با اینکه از منظر انسان ها، زیبا و سفید به نظر میآید، اما از دریچهی دوربینتان همیشه بدین سان دیده نمی شود. بلکه اغلب حاوی ته رنگ آبی بوده یا به نظر خاکستری میآید. یکی از راه حل های این مشکل، بکارگیری یک کارت خاکستری (gray card) و تنظیم دستی تراز سفیدی است. اما انجام چنین کاری در شرایط عادی دشوار است. چه برسد در مواجهه با برف و یخبندان. بنابراین علاوه بر انجام نکته های آخر که در خصوص نورسنج و نوردهی مطرح شدند، مطمئن شوید نوری که به عکس هایتان می رسد کمی بیشتر از حد موردنیاز باشد. بدین ترتیب اگر هم درنهایت اشیاء موجود در عکس زیادی روشن افتاده باشند، می توانید با نرم افزارهای Lightroom یا Aperture (یا هر نرم افزار ویرایش عکس دیگری که موردعلاقه خودتان است) تن آنها را کم کنید.

۱۱- از هیستوگرام دوربینتان استفاده کنید!
در این مورد نیز دوربین شما ممکن است فاقد چنین قابلیتی باشد، اما اکثر دوربین های دیجیتال و به ویژه DSLR ها این قابلیت را دارند. به تصویری که روی نمایشگر (LCD) دوربینتان می بینید اکتفا نکنید! توجه داشته باشید که نمایشگر شما بسیار کوچک است. شاید نوری که از پشت سرتان می تابد کم باشد یا شاید (از همه محتمل تر) درخشندگی برفی که اطراف شما وجود دارد قدرت تشخثص شما را از کم کرده و باعث شده تصاویری با نور ناکافی از نظر شما درخشان به نظر برسند و آنهایی که نورشان کافی است بی رنگ. این پیش قضاوت ها می توانند شما را برای حذف عکس ها ترغیب کنند، اما همانطور که پیش از این اشاره شد، بدون توجه به اینکه چقدر تصاویر بی خود به نظر می رسند هیچکدام را در محل عکاسی حذف نکنید. برای تعیین کردن نوردهی حقیقی از هیستوگرام استفاده کنید. درمواقعی که در مد دستی عکاسی می کنید نیز می توانید از هیستوگرام به عنوان راهنمایی برای تعیین تنظیمات استفاده کنید.

۱۲- صرفا از برف عکس نگیرید
اطمینان یابید که به غیر از برف، عناصر دیگری نیز در عکستان وجود دارند. با اینکه ماهیت زیبا و دانه دانه برف برای عکاسی بسیار جذاب است، اما تمایل طبیعی آن ها در دوربین ترکیب شدن است (یک دست دیده می شوند). بنابراین به جز مواقعی که قصد اصلیتان ثبت تصویری از سفیدی مجلل برف است، با افزودن عناصر دیگر به عکستان، جذابیت آنرا بیشتر کنید.

۱۳- دوربینتان را به آرامی گرم کنید
چرایی این قضیه نیز به مبحث مفصل تجمع بخار درون دوربین یا لنزهایتان برمی گردد. بهترین راه رفع این خطر، این است که ابزارهایتان را به درون کیفتان برگردانده و قبل از اینکه مجددا اقدام به بازگشاییش کنید اجازه دهید مدتی بگذرد. بدین ترتیب تجهیزات موجود در کیف و خصوصا دوربینتان به آرامی و همراه با بقیه کیف به دمای اتاق می رسند. اگر نیاز به کارت حافظه خود دارید هم، قبل از وارد شدن به خانه آنرا را دوربین خارج سازید. بدین ترتیب خطر ناشی از قرار دادن آنی دوربین در معرض هوای گرم را پشت سر می گذارید.